Booking.com

Wielkanocne tradycje – pisanki

100%x280

Malowanie jajek znane było w czasach cesarstwa rzymskiego, a najstarsze pisanki znaleziono podczas prac wykopaliskowych na terenie sumeryjskiej Mezopotamii. W Polsce zwyczaj ten również sięga dalekiej przeszłości. Powiązane są z wierzeniami Słowian, symbolizującymi płodność oraz odradzające się życie. W religii chrześcijańskiej jajo odgrwa ważna rolę. Jest bowiem symbolem zmartwychwstania. W czasach starożytnych jajka wkładano do grobowców, wierząc że przyczyni się ono do zmartwychwstania osoby zmarłej. W związku z licznymi wierzeniami dotyczących jajek, duchowieństwo bardzo niechętnie odnosiło się do ich spożywania.

W dawnych czasach, za pomocą jajek odczyniano zaklęcia, oddalano złe uroki,  zabezpieczano się przed chorobami. Dopiero po około 200 latach wprowadzenia na nasze tereny Chrześcijaństwa kapłani pozwolili na spożywanie jaj podczas świąt wielkanocnych, ale dopiero po wcześniejszym ich poświęceniu w kościele.

Następnie nadszedł zwyczaj ich malowania, który trwa po dzisiejsze czasy. Jak pisał Zygmunt Gloger w Encyklopedii Stropolskiej: Zwyczaj malowania jaj wielkanocnych był powszechny w narodzie (…),Farbują jaja w brezylii czerwonej i sinej, w odwarze z łupin cebuli, z kory dzikiej jabłoni, listków kwiatu malwy, kory olszowej, z robaczków czerwcem zwanych, w szafranie, krokoszu itd. Rysują jajko rozpuszczonym woskiem, aby farba miejsc powoskowanych nie pokryła. Rysowanie zowią «pisaniem», stąd nazwa «pisanki», tak jak dawnych «dzbanów pisanych» (…).

W Polsce  zdobione jaja określa się różnymi nazwami w zależności od tego jakimi technikami były  wykonane. Jajka malowane na jeden kolor to kraszanki, malowanki lub byczki, natomiast jajka ozdobione jedno- lub wielobarwnym wzorem naniesionym na jednolite tło nazywa się pisankami. Znane są jeszcze rysowanki, skrobanki, nalepianki i wyklejanki.

Najbardziej rozpowszechniona w polszczyźnie ogólnej jest nazwa pisanka, którą określa się dziś każde zdobione jajko, bez względu na rodzaj zastosowanej techniki.

 

 

|